Platforms voor het delen van 3D-onderdelen en reparatie

Dit artikel werd geschreven in het kader van het RE.FAB TOUR project, gefinancierd door het Waals Gewest. Blijf op de hoogte voor regelmatige artikels over 3D printen voor reparatie. Vind de hele reeks hier, evenals bronnen voor verdere studie en opleiding!

Zoals we in deze reeks artikelen hebben gezien, en zonder de beperkingen te veronachtzamen, kan 3D-printen nuttig zijn voor reparaties, in het bijzonder om de moeilijke toegang tot reserveonderdelen te overwinnen.

Om het aantal objecten dat in 3D gerepareerd kan worden te vergroten, is een van de belangrijkste uitdagingen om de toegang tot 3D-modellen te vergemakkelijken. Het ontwerpen of herontwerpen van kapotte onderdelen vereist tijd, vaardigheden, expertise en apparatuur, en is de beperkende factor bij veel reparaties. Om een 3D-model te delen, zijn er twee oplossingen mogelijk: “officiële” platforms of samenwerkingsplatforms.

De huidige oplossing: collaboratieve platforms

Er is een vrij actieve online gemeenschap als het gaat om het delen van 3D-modellen. Hieronder vindt u een lijst met de belangrijkste websites waar u 3D-modellen kunt downloaden om objecten te repareren. De meeste onderdelen zijn gratis te downloaden en worden gedeeld onder Creative Commons licenties. Voor andere kun je ook betalen, in dat geval moet je een paar euro betalen om toegang te krijgen tot het onderdeel.

Deze platforms brengen een indrukwekkend aantal onderdelen samen die zijn ontworpen en gedeeld door gebruikers van over de hele wereld, en ook steeds meer door (semi-)geautomatiseerde 3D-modelgeneratiesystemen. Natuurlijk heeft slechts een klein aantal van deze onderdelen iets te maken met reparaties. Op deze platforms vind je een enorm aanbod aan gadgets, decoratieve onderdelen, figuurtjes, spellen en speelgoed, demonstratiemodellen van mechanismen en veel huishoudelijke opbergsystemen.

Gelukkig zijn reparatieonderdelen niet uitgesloten van deze platforms. Gebruik de trefwoorden reparatie of onderdelen om een groot aantal te vinden. Ook als je de naam van je stofzuiger met een kapotte trekker intypt, heb je een goede kans om het onderdeel te vinden als het een veelvoorkomend probleem is! Dit zijn bijvoorbeeld de hoofdcategorieën van 3D reparatiemodellen die te vinden zijn op het Thingiverse platform:

Tot zover alles goed: vrij verkrijgbare onderdelen voor reparaties waarvoor geen alternatief bestaat!

Ja, maar… Naast de gebruikelijke beperkingen van 3D printen voor reparaties, zijn er de volgende beperkingen die specifiek zijn voor de onderdelen die op deze platforms te vinden zijn:

1. Je weet niet altijd of het onderdeel dat je zoekt bestaat, en het vinden ervan kan veel tijd kosten: er zijn verschillende platforms, en het is niet altijd gemakkelijk om je weg te vinden, en je moet de juiste trefwoorden vinden, vaak in het Engels, om een kans te maken het onderdeel te vinden dat je zoekt!
2. De keuze is zeer beperkt in vergelijking met het aantal onderdelen dat waarschijnlijk stuk gaat in onze toestellen. Alleen zeer courante onderdelen voor recente, populaire toestellen en voor frequente en bekende defecten zullen op deze platformen te vinden zijn. In feite kunnen de apparaten die we willen repareren al tientallen jaren in gebruik zijn, voordat een te versleten plastic onderdeel het uiteindelijk begeeft.
3. Het bestaande onderdeel is vaak een pure kopie van het onderdeel dat vervangen moet worden. Maar herontwerpen is niet kopiëren! Een onderdeel dat is ontworpen voor reparatie met behulp van 3D-printen, moet bijna altijd worden aangepast en aangepast om het printen mogelijk te maken (door bepaalde geometrieën te vermijden die onpraktisch of zelfs onmogelijk zijn om te printen), om de printtijd te beperken en vooral om het waar nodig te versterken. In vergelijking met het originele onderdeel wordt er immers een ander materiaal gebruikt, een andere productiemethode en als het onderdeel gebroken is, is dat misschien omdat het een zwakke plek had!
4. Dit zijn geen officiële 3D-modellen die door de fabrikant worden verspreid, maar 3D-modellen die zijn getekend door mensen met verschillende mate van ervaring, en de kwaliteit varieert sterk van het ene model tot het andere.
5. De kwaliteit van het onderdeel is soms twijfelachtig, zoals in het geval van een onderdeel dat (slecht) gescand is en dat, ook al ziet het er op het eerste gezicht correct uit, niet de afmetingen van het originele onderdeel respecteert.
6. De onderdelen die kunnen worden gedownload zijn vaak in .stl formaat, dat wil zeggen dat ze niet kunnen worden aangepast. Vaak moet je echter een afmeting aanpassen of een gat in het onderdeel vergroten, of zelfs het onderdeel verbeteren na een eerste reparatiepoging!

Kortom, zelfs als de beste reflex is om een paar minuten op deze platforms te kijken om te zien of het te repareren onderdeel er is, is het moeilijk om daar alleen op te vertrouwen! Reparateurs die 3D printen gebruiken, beginnen vaak vanaf nul en herontwerpen het onderdeel op hun eigen manier, om er zeker van te zijn dat ze het onderdeel krijgen dat ze willen en om geen tijd te verspillen aan een mogelijk vruchteloze zoektocht.

De oplossing van morgen (?): officiële platforms

Hoewel samenwerkingsplatforms nog steeds bepaalde beperkingen hebben, hebben fabrikanten een aantal kaarten in handen om reparaties met behulp van 3D-printen te vergemakkelijken.

De Seb-groep heeft bijvoorbeeld al enige tijd een reeks onderdelen beschikbaar gesteld om te printen op zijn Happy 3D-platform. Hoewel dit een prijzenswaardig initiatief was, omdat het iedereen toegang gaf tot originele 3D-modellen, is het platform al enkele jaren niet meer actief. Andere fabrikanten en distributeurs overwegen soortgelijke initiatieven en delen soms modellen op verzoek. Maar met vragen over intellectueel eigendom, kwaliteitscontrole en aansprakelijkheid in het geval van een probleem, staat het model nog in de kinderschoenen en zijn er op dit moment weinig concrete oplossingen beschikbaar.

De andere benadering, die we beginnen te zien en die volgens ons veelbelovender is, is het integreren van de mogelijkheid tot reparatie met behulp van 3D-printen in het ontwerp en het bedrijfsmodel. Voorbeelden hiervan zijn Mekanika, dat open-source machines produceert, en de re.mix mixer, waar het delen van 3D-bestanden deel uitmaakt van het bedrijfsmodel. Deze nieuwe modellen hebben een groot potentieel, maar zijn nog vrij vertrouwelijk.

Welke andere mogelijkheden zijn er?

Tussen deze samenwerkingsplatforms en de officiële platforms zijn er nog veel obstakels en moeilijkheden te overwinnen om de toegang tot 3D-modellen van reserveonderdelen voor reparaties echt te vergemakkelijken. We dromen nog steeds van een platform speciaal voor reparaties, met gelabelde en geverifieerde onderdelen die vrij kunnen worden gedeeld. Er is ruimte voor dergelijke oplossingen, maar er is veel creativiteit voor nodig! Bovendien bestaat er, ondanks de lopende discussies op Europees niveau, een zekere mate van rechtsonzekerheid over de verspreiding van 3D-modellen die onder de intellectuele eigendomsrechten van de fabrikant vallen. Als u beschermd bent voor privé-, niet-commercieel gebruik, is dit een factor die niet over het hoofd mag worden gezien in de context van deze platforms.

Tot slot is het belangrijk om nogmaals te onthouden dat het 3D-printen van reserveonderdelen door particulieren geen structurele oplossing is. Het maakt reparaties mogelijk waarvoor geen alternatief bestaat, bijvoorbeeld als het reserveonderdeel niet bestaat. Maar 3D printen in een Fablab of Repair Café zal nooit het probleem van toegang tot reserveonderdelen oplossen! De opkomst van deze techniek, die nog vrij anekdotisch is, mag niet worden gebruikt als voorwendsel om de productie van reserveonderdelen stop te zetten.

Wat kunnen we hiervan leren?

Concluderend, hoewel er vandaag de dag steeds meer oplossingen bestaan om toegang te krijgen tot 3D-modellen, voldoet geen enkele volledig aan de behoeften van gewone reparateurs. Het hebben van enige 3D modelleervaardigheden, wat een grote stap kan zijn, is nog steeds onvermijdelijk als het gaat om repareren met 3D printen. Als reparateur is het ook belangrijk om de onderdelen die je privé en voor niet-commercieel gebruik hebt gemaakt (bijvoorbeeld in een Repair Café) te delen op de samenwerkingsplatforms die in dit artikel worden genoemd, zodat deze 3D-modelbanken worden versterkt met kwaliteitsonderdelen en er nog meer reparaties kunnen worden uitgevoerd!