Waarom repareren met 3D printen?
De laatste jaren is de toegang tot 3D printen veel democratischer geworden, vooral dankzij de lagere kosten, de vereenvoudiging van bepaalde technologieën en de proliferatie van participatieve workshops. Een van de veelbelovende toepassingen van 3D printen is op het gebied van reparaties.
Dit artikel werd geschreven in het kader van het RE.FAB TOUR project, gefinancierd door het Waals Gewest. Blijf op de hoogte voor regelmatige artikels over 3D printen voor reparatie. Vind de hele reeks hier, evenals bronnen voor verdere studie en opleiding!
Gebrek aan toegang tot reserveonderdelen (niet beschikbaar of te duur) is een van de belangrijkste oorzaken van niet-reparatie bij Repair Cafés, en is ook een reden die vaak wordt aangehaald door Waalse inwoners. 3D-printing is in opkomst als oplossing voor dit probleem. Het maakt het mogelijk om een reserveonderdeel te herontwerpen en te produceren tegen een lagere kostprijs, vooral als het niet langer beschikbaar is bij de leverancier, en om dit lokaal en snel te doen.
Links de oorzaken van niet-reparatie in Repair Cafés. Samen hebben 37% van deze oorzaken te maken met de moeilijke toegang tot reserveonderdelen [1]. Rechts de redenen waarom Walen zeggen dat ze hun toestellen niet hersteld hebben [2].
Op basis van deze vaststelling is filament deposition printing (FDM), dat zowel vanuit technisch als economisch oogpunt een toegankelijke technologie is geworden, bijzonder populair voor reparaties en maakt het momenteel een aanzienlijke groei door. 3D-printing, bijvoorbeeld, begint door bepaalde fabrikanten, zoals de Seb-groep, te worden overwogen om reserveonderdelen te produceren [3]. Anderen hebben deze mogelijkheid zelfs opgenomen in het ontwerp van hun producten: het typische voorbeeld is de re:Mix mixer, die modulair, repareerbaar en open-source is [4]!
3D-printen zou de toegang tot bepaalde reserveonderdelen kunnen vergemakkelijken, meestal kleine plastic onderdelen die niet worden geproduceerd, toegankelijker zijn of te duur zijn. Deze kunnen thuis worden geprint, in
3D-printen zou de toegang tot bepaalde reserveonderdelen kunnen vergemakkelijken, meestal kleine plastic onderdelen die niet worden geproduceerd, toegankelijker of te duur zijn. Deze kunnen thuis worden geprint, in een gedeelde werkplaats zoals een Fablabs of een Markerspace, of via een professionele printservice, en zo de reparatiesnelheid van deze objecten verhogen! En om de 3D-tekening, het model dat geprint moet worden, te verkrijgen? Er zijn twee oplossingen: het onderdeel ophalen van een platform voor het delen van 3D-bestanden of het onderdeel zelf opnieuw ontwerpen. Deze tweede oplossing kan een complexe uitdaging zijn, maar stelt je in staat om een gepersonaliseerd, uniek onderdeel te maken dat perfect geschikt is voor de specifieke behoeften van de reparatie.
Een knop van een waterkoker repareren met 3D-printen: het ontwerp van de knop is vereenvoudigd voor de reparatie [5].
Om reparaties met behulp van 3D-printen uit te rollen, is het trainen van vrijwilligers en professionele reparateurs een van de grootste uitdagingen. Repareren met behulp van 3D printen vereist vaardigheden in Computer Aided Design (CAD) en in de specifieke kenmerken van 3D printen in het algemeen (parameters, printoriëntatie, etc.) en in de context van reparatie (analyse, herontwerp en vereenvoudiging van het ontwerp, beperkingen, etc.). In het kader van het Interreg North-West Europe SHAREPAIR project, waaraan Repair Together deelnam, werd een methodologie (3D Printing for Repair – 3DP4R) ontwikkeld door de universiteit van Delft [5], en gepubliceerd in de vorm van een gids [6], vertaald door onze vereniging met als doel de informatie te verspreiden binnen het Repair Cafés netwerk.
3D-printen voor reparaties beleeft momenteel dus een hausse. Het enthousiasme dat hiermee gepaard gaat, mag echter niet de beperkingen ervan verhullen. Naast de beloften van deze nieuwe technologie en het dubbele belang, zowel economisch (voor de consument) als ecologisch (vermindering van verbruikte hulpbronnen en afval), heeft 3D-printen voor reparaties heel wat beperkingen en uitdagingen. Het wettelijke kader, met name wat betreft de intellectuele eigendom van herontworpen onderdelen, is nog in ontwikkeling [7]. Bovendien is de kwaliteit van 3D-geprinte onderdelen, vooral bij gebruik van de meest toegankelijke technologieën, beperkt. Reparaties zijn niet altijd robuust en duurzaam na verloop van tijd, en niet alle objecten kunnen op deze manier worden gerepareerd.
Het is daarom belangrijk om te onthouden dat de voor de hand liggende uitdaging is om te voorkomen dat 3D-printen een pleister wordt voor een breder probleem, een wonderoplossing die belooft alles repareerbaar te maken – zelfs dingen die daar niet voor ontworpen zijn – en uiteindelijk rechtvaardigt dat we in een logica van (over)consumptie blijven hangen.
[1] Repair Monitor – RepairCafe.org – 2022
[2] Observatoire de la réparation en Wallonie – SPW Environnement – Mai 2022
[3] https://www.groupeseb.com/fr/webzine/limpression-3d-au-service-de-la-reparabilite
[4] https://www.openfunk.co/pages/re-mix
[5] van Oudheusden, A.; Bolaños Arriola, J.; Faludi, J.; Flipsen, B.; Balkenende, R. 3D Printing for Repair: An Approach for Enhancing Repair. Sustainability 2023
[6] Arriola, J. B., Oudheusden, A. van, Flipsen, B., & Faludi, J. (2022). 3D Printing for Repair Guide. TU Delft OPEN Textbooks.